AMİDA HABER – Diyarbakır Cezaevi’nde restorasyon çalışmaları başladı. ‘Anı ve Etnografya Müzesi’ne dönüştürülecek olan cezaevinin mağdurları, ‘dünyanın en kötü şöhretli 10 cezaevinden biri’ olan yapının ‘Hafıza Müzesi’ne dönüştürülmesi gerektiğini ifade etti.

PSK Başkanı Bozyel 5 yıl yattı

12 Eylül 1980 askeri darbesi döneminde tutuklananlardan biri de Kürdistan Sosyalist Partisi Genel Başkanı (PSK) Bayram Bozyel. İnsanlık dışı işkencenin en ağır olduğu 1980-86 yılları arasında 5 yıl cezaevinde kalan mağdurlardan biri olan Bozyel Amida Habere konuştu. Bozyel, yapılan insanlık dışı uygulamaların sonraki nesillere de gösterilmesi için cezaevinin “Hafıza Müzesi” olması gerektiğini söyledi.

‘Hükümete ilettik’

Bozyel, “Diyarbakır 5 Nolu mağdurları olarak, Diyarbakır Cezaevi’nin hafıza müzesine dönüştürülmesini hükümetin ilgili yetkililerine ilettik. Diyarbakır 5 Noluda insanlık dışı, utanç verici, uygulamalar yaşandı. 10’larca tutuklu işkenceyle katledildi ve binlercesi sakat bırakıldı. İnsan onuruna dönük zalimane uygulamalar yapıldı” dedi.

‘Cezaevinin boşaltılması önemli’

Bir daha insanlık dışı uygulama ve işkencelerin olmaması adına 80’lerde yapılanların unutulmaması için gelecek kuşaklara anlatılması bakımından yapının ‘Hafıza Müzesi’ olması gerektiğini ifade eden Bozyel, hükümetin bu konuda önce mağdurların taleplerine olumlu yaklaştığını ifade ederek, “Yapılan çalışmalar şeffaf değil, hükümet ikircikli davranıyor. Cezaevinin boşaltılması olumlu bir adımdı ancak ondan sonra orada neler olduğunu bilmiyoruz. Mağdurlarla eşgüdüm hareket edilmesi gerekiyor. Süleymaniye’de bulunan ‘Kırmızı Emniyet’ veya Ulucanlar Cezaevi Müzesi’ne benzer müze yapılması gerekiyordu. Hükümetin bu konuda net bir iradeye sahip olduğunu düşünmüyoruz. Bize göre sadece Kürtlerin ağzına bir parmak bal çalmaya çalışıyorlar. Geçmişle yüzleşme ve orada yapılanların gelecek kuşaklara anlatılması konusunda isteksiz davranıyor” şeklinde tepki gösterdi.

‘Anı ve Etnografya Müzesi’ oluyor

Diyarbakır’da başta Kürtler olmak üzere tutuklu yüzlerce kişinin işkence odalarından geçtiği Diyarbakır Cezaevi’ndeki 270 tutuklu ve 170 personeliyle boşaltılmış ve ‘Anı ve Etnografya Müzesi’ olarak hizmet vereceği ifade edilmişti.

Restorasyon çalışmalarına başlanan cezaevinin 1980’deki aslına döndürüleceği ve 2025 Haziran’ında hizmete gireceği belirtiliyor.

2 giriş kapısı olacak

Dönemin Adalet Bakanı Bekir Bozdağ da cezaevinin kapısına kilit vurarak anahtarını Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a verdi. ‘Anı ve Etnografya Müzesi’ olarak hizmet verecek olan cezaevi, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından Diyarbakır Müze Müdürlüğü’ne devredildi. 5 bloktan oluşan, toplam parsel alanı 49 bin 204 metrekare, kapalı alanı da 16 bin 462 metrekareden oluşan yapıda, çalışmaların ardından 2 giriş kapısı olacak.