AMİDA HABER – Türkiye’de her yıl yaklaşık 40 bin kişi üniversitelerden mezun olurken, kurumlardan emekli olan kişi sayısı ise sadece 15 bin. Genç nüfusun yoğun olduğu ülkelerden biri olan Türkiye’de 19 milyonu aşkın öğrenci eğitim hayatına devam ediyor. Ancak, iş bulma konusunda ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Şu anda 600-700 bin civarında mezun atanmayı beklerken, geçtiğimiz yıl yapılan 45 bin öğretmen ataması bu yıl 20 bine indirildi. Millî Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) Ağustos 2023 verilerine göre Türkiye’de 74 bin 781 öğretmen açığı olmasına rağmen yalnızca 20 bin atama yapılması, yüz binlerce mezunu zor durumda bıraktı.

Öğretmen açığı varken yeterli sayıda atama yapılmaması, mezunları farklı sektörlerde, düşük ücretlerle çalışmaya zorluyor. Özellikle branş öğretmenleri kendi alanlarında iş bulamadıkları için ücretli öğretmenlik gibi seçeneklere yöneliyor. Geçen yıl 100 bin mezun ücretli öğretmenlik yaparken, bu yıl atamaların azlığı nedeniyle bu rakamın iki katına çıkması öngörülüyor.

‘Öz benliğimiz zayıflatıyor’

KPSS’den umudunu kesen ve yüksek lisans mezunu olan G.D., aylarca iş aradıktan sonra ücretli öğretmenlik başvurusu yapmış ancak bu fırsatı da elde edememiş binlerce mezundan biri. Belediyeler ve halk eğitim merkezlerine başvuran, fakat bu alanlarda da iş bulamayan G.D., hâlâ iş arıyor. Kendi branşında iş bulamayan G.D., yaşadığı sıkıntıları Amida Haber’e şöyle anlattı:

“Diplomamızla alakası olmayan işlerde çalışmak zorunda kalıyoruz. Bazen de diplomalı olmanın dezavantajlarını yaşıyoruz. Mesela bazı iş yerleri ilkokul ya da lise mezunu alıyor, lisans veya lisansüstü mezunu olmanın bir artısını göremedim. Yıllarca tüm enerjimizi eğitime verdikten sonra kendi branşımız dışında çalışmak öz benliğimizi zayıflatıyor. Özel okullar, yılların tecrübesini taşımadığım için beni işe almazken, diğer sektörler de işi bilmediğim için beni işe almıyor. Bir umutla atama beklemekten başka bir alternatifimiz kalmıyor gibi.”

‘Bulaşık yıkamada diploma’

Mezunların birçoğu geçimlerini sağlamak için her türlü işi yapmaya razı gelse de düşük ücret ve ağır iş koşulları nedeniyle birçok teklifi geri çevirmek zorunda kalıyor. G.D., bu durumu şu sözlerle ifade etti: “Bulaşık yıkama diplomam olmadığı için ya da temizlik yapmayı bilmediğim için en basit işlere bile başvuramıyorum. Ya da herhangi bir kurumda tanıdığım olmadığı bunlara başvuramıyorum. Diğer şartları sağlasam da verilen maaş temel ihtiyaçlarımı karşılamıyor. Yoğun bir iş temposu ve sigortasız çalışmak, özsaygımı zedelediği için bu işlere giremiyorum. İleride ne olur bilmiyorum” diye konuştu.